Powrót do listy
Wanda Dubieńska
< Zobacz poprzedniZobacz następny >

Z domu Nowak. Urodzona 12 czerwca 1895 roku w Krakowie, zmarła 28 listopada 1968 roku w Rząsce.


Pierwsza polska olimpijka, mistrzyni Polski w szermierce, tenisie i biegach narciarskich.

Była córką Juliana Ignacego Nowaka (mikrobiologa, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego, późniejszego premiera RP) i Zofii z Wężowiczów. Ukończyła studia w zakresie muzykologii i weterynarii. Portretowana przez Stanisława Wyspiańskiego i Jacka Malczewskiego, grała na fortepianie na cztery ręce z Ignacym Paderewskim... Została zgłoszona przez PKOL do startu w szermierczym turnieju kobiet na igrzyskach w Antwerpii 1920, ale z powodu trwającej wojny polsko-bolszewickiej reprezentacja naszego kraju nie wzięła w nich udziału. Wystąpiła dopiero w następnych igrzyskach w Paryżu 1924 we florecie, kończąc start na grupie eliminacyjnej. W tej samej konkurencji zdobyła tytuł wicemistrzyni Polski w 1928 i mistrzyni w 1929, następnie zaniechała występów na planszach. Opublikowała kilka artykułów o szermierce i tenisie w czasopiśmie „Start”.

Zaliczała się do czołowych, a zarazem wszechstronnych sportsmenek polskich w okresie międzywojennym. W latach dwudziestych należała też do czołówki polskich biegaczek narciarskich. W 1924 została mistrzynią Polski w biegu narciarskim na 8 km. W 1929 roku na międzynarodowych zawodach FIS zajęła 7. miejsce na 23 startujące zawodniczki.

W tenisowych mistrzostwach Polski triumfowała w 1928 roku w Katowicach w grze pojedynczej, pokonując w finale młodą Jadwigę Jędrzejowską, a następnie przegrywała z nią mecze o tytuł w 1930, 1932 i 1933 r. Jak wynika ze wspomnień Jędrzejowskiej „Urodziłam się na korcie”, stosunki między tymi zawodniczkami nie układały się najlepiej. Dubieńska pozostawała niedostępna dla młodszej rywalki, odmawiała wspólnych treningów i przeciwstawiała się przyjęciu Jędrzejowskiej do klubu.

W czasie okupacji hitlerowskiej mieszkała w Krakowie. Do września 1940 pracowała przy produkcji surowic i szczepionek „Sero”. W latach 1940–1942 pracowała jako laborantka w szpitalu św. Łazarza. Od 1942 do 1944 była stenotypistką i maszynistką fabryce armatur w Łagiewnikach. Zakochana w niemieckim oficerze podpisała volkslistę, za co po wojnie została wyrokiem sądu osadzona w obozie pracy. Na mocy art. 1 ust. 2 ustawy amnestyjnej z 20 lipca 1950 r. część kary jej darowano.

Po zwolnieniu z obozu najpierw mieszkała w Gorzowie Wlkp. i pracowała jako lekarz weterynarii. Od listopada 1948 do grudnia 1951 była zatrudniona jako pielęgniarka w sanatoriach w Jaworzu, Połczynie-Zdroju, Iwoniczu i Rymanowie-Zdroju. W lutym 1952 osiadła na stałe ponownie w Gorzowie. W 1964 uzyskała stopień doktora nauk weterynaryjnych. Do 1967 pracowała w Wojewódzkim Zakładzie Higieny Weterynaryjnej.

Zmarła w 1968. Została pochowana na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Jej małżeństwo z Józefem Dubieńskim, zawarte przed 1922, rozpadło się; po wojnie mąż osiadł w Izraelu.


Kluby: AZS Kraków, Katowicki KT, Legia Warszawa, Sokół Kraków.


Klasyfikacja PZT: 3. (1925), 2. (1926), 2. (1927), 1. (1928), 2. (1930), 3. (1931), 2-3. (1932), 2. (1933).

Tytuły mistrzyni Polski (bez MMP): 5.

Narodowe MP – singiel: zwyciężczyni (1928) oraz 7 razy finalistka (1921, 1922, 1926, 1927, 1930, 1932, 1933); debel: 3 razy zwyciężczyni (z Gretą Syropową 1930 oraz Jadwigą Jędrzejowską 1931 i 1933) oraz 2 razy finalistka (z Marią Kruczkiewicz 1926 i Wierą Richterówną 1928); mikst: zwyciężczyni (ze Stanisławem Czetwertyńskim 1927) oraz 2 razy finalistka (z Ignacym Tłoczyńskim 1931 i Ernestem Wittmannem 1932).

Międzynarodowe MP – debel: zwyciężczyni (z J. Jędrzejowską 1933).


Galeria

Powrót do listy